Hàm duy trì sau khi niềng răng là giai đoạn nhiều người thường xem nhẹ, nhưng đây lại là bước quan trọng nhất để giữ cho răng ổn định, không bị xô lệch trở lại sau quá trình chỉnh nha kéo dài. Dù bạn niềng răng mắc cài, niềng răng trong suốt Invisalign hay bất kỳ phương pháp nào, việc đeo hàm duy trì đúng thời gian và đúng cách quyết định tới 80% kết quả sau niềng có giữ được lâu dài hay không.
Bài viết này giúp bạn hiểu rõ vai trò của hàm duy trì, thời gian đeo, chi phí và những lưu ý quan trọng để không “uổng phí” quá trình niềng răng trước đó.
1. Hàm duy trì sau khi niềng răng là gì?
Hàm duy trì sau khi niềng răng là dụng cụ được bác sĩ thiết kế để cố định răng ở vị trí mới sau khi tháo mắc cài hoặc kết thúc liệu trình khay trong suốt. Sau khi răng đã di chuyển, mô nướu, dây chằng quanh răng còn lỏng lẻo và chưa đủ thời gian thích nghi. Nếu không có hàm duy trì, răng rất dễ chạy về vị trí cũ, gây lệch lạc nhẹ hoặc nặng tùy cơ địa.
Có hai nhóm hàm duy trì chính: hàm duy trì cố định và hàm duy trì tháo lắp. Mỗi loại có ưu – nhược điểm khác nhau, phù hợp với từng trường hợp răng, độ tuổi và thói quen của người niềng.
2. Tại sao phải đeo hàm duy trì sau khi niềng răng?
Đeo hàm duy trì không phải là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc. Giai đoạn này giúp ổn định răng và hạn chế tình trạng tái phát lệch lạc. Sau khi tháo mắc cài, dây chằng nha chu cần thời gian để “ghi nhớ” vị trí mới của răng. Nếu không duy trì, lực nhai, thói quen xấu và sự đàn hồi của mô mềm có thể khiến răng dịch chuyển trở lại.
Một số trường hợp răng từng chen chúc nhiều hoặc khớp cắn phức tạp còn có nguy cơ lệch lại cao hơn, vì vậy thời gian đeo hàm duy trì thường dài hơn. Với trẻ em và thanh thiếu niên, quá trình phát triển xương hàm vẫn diễn ra nên việc duy trì càng quan trọng để đảm bảo tính ổn định lâu dài.
3. Các loại hàm duy trì phổ biến sau khi niềng răng
3.1 Hàm duy trì cố định
Hàm duy trì cố định là loại dây kim loại mảnh được gắn cố định vào mặt trong của răng cửa. Ưu điểm của hàm cố định là giữ răng chắc chắn, không lo quên đeo. Bác sĩ thường khuyên dùng loại này cho răng cửa dưới vì khu vực này dễ xô lệch trở lại.
Điểm hạn chế của hàm cố định là khó vệ sinh hơn, cần làm sạch kỹ vùng dây bằng bàn chải kẽ để tránh tích tụ mảng bám.
3.2 Hàm duy trì tháo lắp trong suốt
Hàm duy trì trong suốt có thiết kế tương tự Invisalign nhưng độ cứng cao hơn. Loại hàm này thẩm mỹ, ôm sát răng và dễ vệ sinh. Tuy nhiên, bạn phải tuân thủ thời gian đeo, vì nếu hay quên tháo lắp sẽ giảm hiệu quả.
Đây là lựa chọn phổ biến vì thoải mái, không gây vướng víu khi giao tiếp.
3.3 Hàm duy trì Hawley (hàm kim loại)
Hawley là loại hàm tháo lắp truyền thống với móc kim loại và nền nhựa. Ưu điểm của Hawley là độ bền cao, điều chỉnh lại được nếu răng có dấu hiệu xê dịch. Tuy nhiên, tính thẩm mỹ thấp và có thể gây vướng víu khi nói.
4. Nên đeo hàm duy trì sau khi niềng răng bao lâu?
Thời gian đeo hàm duy trì sau khi niềng răng phụ thuộc vào từng ca. Trung bình, bác sĩ chia thành ba giai đoạn:
4.1 Giai đoạn đầu (3 – 6 tháng đầu)
Đây là giai đoạn quan trọng nhất vì răng chưa ổn định. Bạn cần đeo hàm duy trì 20 – 22 giờ mỗi ngày, chỉ tháo khi ăn và vệ sinh răng. Với hàm cố định, bạn vẫn cần theo dõi và đánh giá định kỳ.
4.2 Giai đoạn duy trì giảm dần (6 – 12 tháng tiếp theo)
Sau khi răng đã bắt đầu ổn định, bác sĩ có thể chỉ định đeo hàm duy trì mỗi tối. Tuy nhiên, tần suất vẫn tùy thuộc vào tình trạng răng trước khi niềng và mức độ di chuyển nhiều hay ít.
4.3 Giai đoạn lâu dài (trên 1 năm)
Nhiều trường hợp cần đeo hàm duy trì vào ban đêm suốt nhiều năm. Một số người có cơ địa răng dễ xê dịch, đặc biệt là răng cửa dưới, nên bác sĩ khuyên duy trì về lâu dài để phòng tái phát. Thay vì xem đây là “phiền phức”, bạn có thể coi đó là một phần chăm sóc răng miệng sau chỉnh nha.
5. Chi phí hàm duy trì sau khi niềng răng là bao nhiêu?
Chi phí hàm duy trì sau khi niềng răng phụ thuộc vào loại hàm, chất liệu và nha khoa bạn lựa chọn. Mức giá tham khảo:
- Hàm duy trì trong suốt: 1.500.000 – 4.000.000/ hàm
- Hàm duy trì Hawley: 1.200.000 – 2.500.000/ hàm
- Hàm duy trì cố định: 800.000 – 1.800.000/vùng răng
Giá có thể cao hơn nếu bạn cần làm lại hàm mới, bị mất hàm hoặc bác sĩ cần điều chỉnh thêm. Trong nhiều dịch vụ niềng răng trọn gói, hàm duy trì đã được tính trong tổng chi phí nên bạn cần kiểm tra kỹ trước khi bắt đầu liệu trình.
6. Nếu không đeo hàm duy trì sau khi niềng răng sẽ ra sao?
Không đeo hàm duy trì có thể khiến răng xô lệch chỉ sau vài tuần. Mức độ lệch ít hay nhiều tùy cơ địa và mức độ chỉnh nha trước đó. Một số bạn nhận thấy răng có khe hở nhỏ hoặc xoay nhẹ, trong khi một số trường hợp lệch đáng kể khiến phải niềng lại.
Ngoài yếu tố thẩm mỹ, răng lệch còn làm mất khớp cắn, ảnh hưởng khớp thái dương hàm và quá trình ăn nhai. Vì vậy, việc duy trì là bước cuối cùng nhưng quyết định thành quả toàn bộ quá trình chỉnh nha.
7. Cách chăm sóc và vệ sinh khi đeo hàm duy trì
Để giữ hàm duy trì sạch và bền, bạn nên vệ sinh mỗi ngày bằng bàn chải mềm và nước ấm. Không sử dụng nước nóng vì có thể làm biến dạng hàm trong suốt. Nếu dùng hàm cố định, hãy làm sạch bằng chỉ nha khoa và bàn chải kẽ để tránh tích tụ mảng bám quanh dây.
Lưu ý thêm là bạn nên tránh để hàm tháo lắp tiếp xúc với nước ngọt, nước có gas hoặc cồn vì dễ làm ố màu hoặc hỏng bề mặt hàm.
8. Bao lâu thì tái khám khi đeo hàm duy trì?
Bạn nên tái khám định kỳ 1 – 3 tháng/lần để bác sĩ kiểm tra độ ổn định của răng và điều chỉnh nếu cần. Với hàm cố định, bác sĩ sẽ xem xét độ bám của dây và mức độ vệ sinh của bạn. Nếu có dấu hiệu xê dịch, bác sĩ có thể chỉ định đeo nhiều giờ hơn hoặc điều chỉnh hàm.
9. Hàm duy trì có phải đeo suốt đời không?
Nhiều người lo lắng khi nghe “duy trì lâu dài” nhưng thực tế điều này hoàn toàn bình thường. Răng luôn chịu tác động lực nhai, thói quen ngủ nghiến răng hoặc thậm chí thay đổi cấu trúc xương theo tuổi. Đeo hàm duy trì ban đêm về lâu dài giúp răng ổn định và giữ thẩm mỹ tốt nhất.
10. Các câu hỏi thường gặp về hàm duy trì sau khi niềng răng
Hàm duy trì bị hôi phải làm sao?
Vệ sinh kỹ mỗi ngày, ngâm với dung dịch chuyên dụng theo hướng dẫn bác sĩ, tránh để hàm tiếp xúc với thực phẩm có màu.
Mất hàm duy trì có cần làm lại ngay không?
Có. Bạn nên làm lại càng sớm càng tốt để tránh răng xê dịch trở lại.
Hàm duy trì có đau không?
Không đau như niềng răng nhưng có thể hơi căng nhẹ vài ngày đầu.
Có thể ăn uống khi đeo hàm duy trì trong suốt không?
Không. Bạn nên tháo ra khi ăn để tránh biến dạng hàm.
Kết luận
Hàm duy trì sau khi niềng răng là bước quan trọng giúp ổn định kết quả và duy trì nụ cười đều đẹp lâu dài. Chi phí và thời gian đeo có thể khác nhau, nhưng tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ sẽ giúp bạn tránh nguy cơ xô lệch và phải niềng lại.
Nếu bạn đang tìm nơi niềng răng và theo dõi duy trì uy tín, bạn có thể tham khảo Nha khoa Sài Gòn White – nơi có đội ngũ bác sĩ chuyên sâu chỉnh nha, quy trình rõ ràng và hỗ trợ lâu dài sau khi tháo niềng.
Đây cũng là địa chỉ được nhiều khách hàng đánh giá cao trong suốt quá trình niềng và duy trì.
Messenger FB
Zalo Chat
